Jedna z najładniejszych polan śródleśnych w Puszczy Białowieskiej o powierzchni ok.2,3 ha, w kształcie litery L (długość z uwzględnieniem skrętu pod kątem prostym ok.400m, szerokość w najszerszym miejscu 70-80m). Nazwa pochodzi od miejscowej nazwy brzozy i możliwe, że ma związek z trzema pięknymi i wiekowymi brzozami rosnącymi w południowo-zachodniej części tej polany. Fajnie te drzewka wyglądają, bardzo fajnie i jak na brzózki to trzeba przyznać, ze rozmiar mają słuszny. Takie trzy siostrzyczki brzozowe z nich.

    We wschodniej cześć polany rośnie ładny dąb o pokroju drzewa wolnostojącego. Jak jestem, po całodziennym człapaniu, skonany  to lubię troszkę odpocząć w jego cieniu. Kosteczki wyprostować, plecki odciążyć, a raz nawet zdarzyło mi się pod nim kimnąć i powiem szczerze, że spało mi się, co mnie zresztą zupełnie nie zdziwiło, nad wyraz dobrze, bo jak Cię białowieskie drzewka swoim szumem a ptaszki śpiewem do krainy Hypnosa zapraszają to Ci bratku nic innego nie pozostaje, jak z zaproszenia skorzystać, z rozkoszą oczka przymknąć, percepcję świata na jakiś czas zawiesić i w obojętności na wszelkie rzeczy swoje serduszko zatopić. I śnić o różnych marcepanach, tortach i innych słodkościach, a jak Ci się kromeczka ze smalczykiem do snu napatoczy, to niech i  kromeczka będzie byle tylko mazidło smalczykowe gruba warstwą na chlebku zalegało i cebulka do tego obowiązkowo też być powinna , bo przecież nie samym chlebkiem człowiek żyje, ale np. chlebkiem ze smalczykiem i cebulką!

   Brzeg polany porasta dobrze zachowany las mieszany ze sporym udziałem sosny. I to nie byle jakiej sosny, bo często o wymiarach pomnikowych, przecież właśnie tu rośnie najgrubsza sosen tej części puszczy nazwana przeze mnie „Sosną Kolumnową” , a zaraz obok wielka nadzieja sosnowego plemienia na 4 metry obwodu pnia - tzw. „Sosna Dubeltowa”.

  W lesie, obok polany, ślady działalności człowieka – pozostałości prawdopodobnie mielrzu - w postaci sporego wzniesienia (z ziemi wystają cegły i żelazne elementy).

Na polanie podczas wykopalisk archeologicznych odnaleziono także ślady  dawnego osadnictwa. Tak pisze o tym znalezisku Pan Tomasz Samojlik w swojej pracy „Najsłuszniejsze drzewo – historia sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w Puszczy Białowieskiej do końca XVIII w.":
„Na Polanie Berezowo (Nadleśnictwo Białowieża, oddział 587A) odkryto pozostałości osady z I wieku p.n.e. – I/II wieku n.e. Materiały zabytkowe wykazują cechy kilku sąsiadujących ze sobą kultur, głównie kultury ceramiki kreskowanej – nazwanej tak od charakterystycznych zdobień – obejmującej swoim wpływem tereny dzisiejszej zachodniej Białorusi i Podlasia w okresie od V wieku p.n.e. do V wieku n.e. (Okulicz 1979) oraz kultury przeworskiej zajmującej w okresie od II wieku p.n.e. do II/III wieku n.e. duży obszar Mazowsza i Podlasia (Andrzejowski 2001). Mieszkańcy osady na Polanie Berezowo trudnili się wytopem żelaza z rud darniowych. Świadczą o tym odnalezione pozostałości dwóch prymitywnych pieców hutniczych – dymarek. Paliwem do wytopu żelaza w dymarkach był węgiel drzewny. Analiza przynależności gatunkowej węgli zebranych przy odkrytych dymarkach wykazała, że starożytni hutnicy wykorzystywali jako paliwo głównie węgiel drzewny otrzymywany z sosny”.

   Przy północny brzegu polany rośnie „Dąb Zakochanych”. Nazwę drzewu nadali przewodnicy białowiescy. Nie znam etymologii nazwy tego drzewa, ale tuż przy nim rośnie pokaźna sosna z wyżarem (być może wykorzystywanym przez bartników?), tak że korony obu drzew przenikają się nawzajem, i być może skojarzyło się to komuś z miłosnym uściskiem dwojga kochanków i dlatego dąb został tak nazwany. I trzeba przyznać, że już w tym "miłosnym ucisku" drzewka trwają od jakiś 200 lat i pewnie jeszcze sporo wytrwają i na pewno, choć niczego sobie przed ołtarzykiem nie ślubowały,  jedno drugiego nie opuści aż do śmierci - tzn. zasuszenia koronki.

   Dęby rosnące na polanie, oczywiście także te wspomniane wyżej, ale i niektóre w jej sąsiedztwie mają pokrój drzewo rosnących na otwartej przestrzeni (niska kolumna pnia, bardzo rozłożysta korona) co wskazuję, że polana istnieje w tym miejscu już od co najmniej 150 lat i kiedyś miała być może nawet nieco większy obszar. (oprac.Tomasz Niechoda, zuberek1969@wp.pl)

Galeria