Grupa dębów w szacie zimowej (2009r.) | |
ilość drzew | 15 |
wykiełkowały | XVIII-XIXw. |
Hasło powiązane:
|
|
Najbardziej znane zgrupowanie dębów szypułkowych w Puszczy Białowieskiej - ściślej na Polanie Białowieskiej - znajdujące się w Parku Pałacowym zaraz przy budynku Muzeum Przyrodniczo-Leśnego.
Według jednych są pozostałością po niegdyś rosnącej tu świetlistej dąbrowie, według innych zostały posadzone przez człowieka w czasach saskich (XVIII w.). Jedno jest pewne: drzewa te od dawna rosną na otwartej przestrzeni, gdyż mają w pełni ukształtowany pokrój właściwy takiej właśnie lokalizacji (rozłożyste korony, niska strzała pnia). Wiek tych dębów można oceniać na 250-300 lat
Pierwsze przestawienie dąbrowy pochodzi z 1828 r. - rycina zamieszczona w pracy Brinckena. Widzimy na niej grupę dębów rosnący na wzgórzu w otoczeni nieistniejących już dziś zabudowań. Na pewno niektóre z dębów widoczne na rycinie rosną do dziś, ale trudno byłoby wskazać na rycinie, które to są konkretnie drzewa. Oglądając rycinę trudno jest także cokolwiek bliższego powiedzieć na temat rozmiarów samych dębów – zwłaszcza jeżeli chodzi o obwody ich pni. Można natomiast stwierdzić, że drzewo tworzących dąbrowę było znacznie więcej niż obecnie.
I faktycznie z upływem czasu ilość dębów tworzących dąbrowę ulegała zmniejszeniu. Przed II wojna światową rosło ich na wzgórzu 21. Podczas wojny – we wrześniu 1939 r. – dwa dęby zostały zniszczone podczas niemieckiego bombardowania Białowieży, już po wojnie w bliżej nieokreślonym czasie zamarły dwa kolejne, a u schyłku XX wieku następne dwa (pierwszy został wycięty w 1988 roku w trakcie prac konserwatorskich, drugi został powalony przez wiatr w 1994 r. ). Obecnie dąbrowę tworzy 15 dębów. Najgrubszy z nich o obwodzie pnia 610 cm (2008r.) rośnie we wschodniej części dąbrowy, u podstawy ma potężna dziuple, ale nadal jego żywotność jest całkiem przyzwoita.
Pierwsze znane przedstawienie dąbrowy (1828r.)
|
Dąbrowa wielokrotnie była inspiracją dla artystów. W 1922 roku Leon Wyczółkowski na 3 grafikach z teki „Wrażenia z Białowieży” przedstawił nasze parkowe dęby.
Na początku lat 90-tych na jednym z dębów pojawiło się znamię niektórym osobom przypominające twarz Matki Boskiej (Archanioła Gabriela?) w kształcie znanym z prawosławnych ikon. To przedstawienie przeniosła na płótno znana malarka Pani Tamara Tarasiewicz.
Ostatnio zasadzono w cieniu olbrzymów grupę małych dębów – w przyszłości to one utworzą nową dąbrowę w Parku Pałacowym
Na pewno drzewa tworzące dąbrowę w Parku Pałacowym mają swój niepowtarzalny urok, ale ja osobiście wolę dęby - coś takiego jak np. "Dąb Bartny" - nawet uschnięty! (oprac.Tomasz Niechoda, zuberek@wp.pl)
ARTYKUŁY:
"Pierwszy w dostojności między drzewami" cz.I Wojciech Adamowski ("Matecznik Białowieski" 1/2007)
"Pierwszy w dostojności między drzewami" cz.II Wojciech Adamowski ("Matecznik Białowieski" 1/2008)
LINKI: