Jerzy Leszek Oolszewski |
Prof. dr hab. Jerzy Leszek Olszewski – geograf (specjalizacja: fitoklimatologia i ekologia), nauczyciel akademicki, krajoznawca, fotografik, działacz społeczny.
Urodził się 12 czerwca 1937 roku w Hajnówce.
Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Dyplom magistra otrzymał w 1960 roku. W latach 1959-1960 pracował w Uniwersytecie Wrocławskim jako asystent-wolontariusz. W 1960 roku zatrudnił się w Zakładzie Badania Ssaków PAN w Białowieży – pracował tutaj na stanowiskach asystenta, starszego asystenta i adiunkta. W latach 1962-1987 kierował Pracownią Bioklimatologii ZBS PAN. W 1987 roku objął kierownictwo Zakładem Meteorologii i Bioklimatologii Instytutu Geografii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach (późniejsza Akademia Świętokrzyska w Kielcach, a obecnie – Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach). W latach 1987-1990 docent, od 1990 roku profesor tej uczelni. Następnie przeniósł się do Prywatnej Wyższej Szkoły Ochrony Środowiska w Radomiu, w której kierował Katedrą Geografii i Nauk Społecznych Wydziału Turystyki i Rekreacji.
Zbadał i opisał klimat regionu Puszczy Białowieskiej.
Aktywnie działał w Towarzystwie Przyjaciół Białowieży. Zajmował się krajoznawstwem i turystyką. Był wykładowcą na kursach przewodnickich PTTK. Prowadził koło turystyczne „Barć” przy białowieskich zakładach naukowych. Współautor (z Januszem B. Falińskim i Czesławem Okołowem) popularnego w latach 70. przewodnika dla turystów pt. „Trzy dni w Puszczy Białowieskiej”.
Wchodził w skład kilkunastoosobowego zespołu opracowującego scenariusz szczegółowy ekspozycji Muzeum Przyrodniczo-Leśnego Białowieskiego Parku Narodowego, które udostępniono zwiedzającym w 1972 roku.
Interesował się fotografiką. Brał udział w konkursach fotograficznych. W 1966 roku zdobył jedną z trzech równorzędnych nagród w konkursie fotograficznym, ogłoszonym przez Białostockie Towarzystwo Kultury, za zdjęcie przedstawiające budynek z 1845 roku w szacie zimowej. Udostępnił szereg ciekawych zdjęć na wystawę fotograficzną pt. „Białowieża wczoraj i dziś”, która odbyła się w 1984 roku w Gminnym Ośrodku Kultury w Białowieży. Furorę zrobiły wówczas fotografie z płonącym Domem Świckim (Myśliwskim) w Białowieży
Zbierał stare widokówki o tematyce białowieskiej. Swoje zbiory pokazał m.in. na wystawie pt. „Pól wieku Białowieży na widokówkach”, jaką zorganizowano w 1965 roku w Domu Wycieczkowym PTTK w Białowieży.
W listopadzie 1982 roku (wspólnie z dr. Stanisławem Borowskim) posadził w ogrodzie Białowieskiej Stacji Geobotanicznej młody dąbek, który został wyhodowany z żołędzi zebranych przy zwalonym w 1974 roku „Dębie Jagiełły”. Dąbkowi temu nadano imię „Jagiellończyk”.
Był zagorzałym miłośnikiem regionu Puszczy Białowieskiej. Po wyjeździe do Kielc, często odwiedzał Białowieżę i Hajnówkę. Interesował się miejscowymi sprawami. Przekazał swój zbiór książek częściowo Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr. T. Rakowieckiego w Hajnówce, a częściowo bibliotece Zamiejscowego Wydziału Politechniki Białostockiej w Hajnówce.
Był członkiem-założycielem Polskiego Towarzystwa Ekologicznego, także członkiem Polskiego Towarzystwa Geograficznego, International Association for Vegetation Science, Polskiego Towarzystwa Geofizycznego, Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Kieleckiego Towarzystwa Naukowego (był wiceprezesem i przewodniczącym jednej z sekcji), a także członkiem redakcji „Ekologii Polskiej” (1969-1991), Rady Naukowej Świętokrzyskiego Parku Narodowego (1991-1995), redaktorem naukowym „Rocznika Świętokrzyskiego” (1991 i od 1995) oraz redaktorem „Studiów Kieleckich”.
Brał udział w kilkunastu wyprawach naukowych (Skandynawia, Rosja europejska i Syberia, Ukraina, Bałkany, delta Dunaju). Zgromadził pokaźny zbiór przeźroczy.
Był promotorem około 200 licencjatów, inżynierów i magistrów. Autor około 200 publikacji, w tym blisko 60 oryginalnych prac naukowych z zakresu fitoklimatologii i ekologii.
Odznaczony m.in. Brązowym Krzyżem Zasługi (1977), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1984), Odznaką „Zasłużony Białostocczyźnie” (1976), Srebrna Odznaką Honorową PTTK (1974), Złotą Odznaką TPPR (1978), Złotą Odznaką Honorową PTTK (1980). Srebrną Honorową Odznaką LOP (1982). Otrzymał nagrodę Sekretarza Naukowego PAN (1987).
Zmarł 11 sierpnia 2015 roku w szpitalu w Kielcach, wieku 78 lat. Pochowany 17 sierpnia 2015 roku na cmentarzu w Białowieży. (oprac. Piotr Bajko)