Sawiny Gród (Sawiny Hrud)


 Krzyże we wsi Sawiny Gród (2010r.)
Warto zobaczyć:
(autor:Krzysztof Parzych)
 

Sawiny Gród (Sawiny Hrud) – wieś zamieszkana także przez strzelców w XVI w. Sawin Hrud, rękopis z 1792 r. rejestruje strzelców Dawida Kaliszaka, Pawła Janowskiego i Antoniego janowskiego „…braci niedzielnych co w jednym gruncie siedzą…”.
Pochodzenie nazwy - oficjalnie nie można stwierdzić skąd się wzięła nazwa wsi. Istnieją przekazy obecnych mieszkańców jakoby pierwszy osadnik o imieniu Sawa osiedlił się na tym terenie. Chcąc oddzielić się od ludzi zamieszkał na wzniesieniu po środku lasu otoczonym bagnami . Wzniesienia takie dawniej określano mianem „hrud” czyli wysokie suche miejsce . W tym miejscu zbudował dom. Mieszkańcy sąsiednich wsi pierwszego osadnika nazwali Pojedynakiem. Miejsce w którym mieszkał do dziś przez mieszkańców nazywane jest Pojedynaki. Biegnąca w linii prostej od dzisiejszego Sawiny Gród droga (tryba leśna) w kierunku Białowieskiego Parku Narodowego nazywająca się Linią Pojednacką , bierze nazwę od nazwy tego miejsca . Tak więc nie oficjalnie nazwa wsi pochodzi od imienia Sawa i „hrud” miejsce na którym on osiedlił się. Inna wersja podaje że wspomniany Sawa był chłopem pańszczyźnianym zbiegłym od swojego pana, który schronił się w lesie na wzgórku wśród mokradeł . Z biegiem czasu nazwę „Hrud” przekręcono (spolszczono) na „Gród” tym samym odbierając sens nazwy.

   Las porastający wokół „hrodu” został wykarczowany, a pola przekazane pod uprawę mieszkańcom Dubin i okolic.

  W roku 1935 wraz z likwidacją poletek zamieszkiwały tu rodziny: Jankowskich, Podgajekich, Krawczyńskich oraz Radziwioniuk, Bołbot, Sac, Maleszko i Moroz, którzy utworzyli w tym miejscu gospodarstwa. Ludność tu zamieszkująca zajmowała się rolnictwem i pracą w lesie. W roku 1939 na przymusowe roboty wywieziono braci Janowskich. W czasie wojny wieś została spalona.

Po zakończeniu wojny dawni mieszkańcy powrócili na swoje gospodarstwa . Znaleźli też pracę w pobliskiej Puszczy i w Hajnówce . Zajmowali się też rolnictwem, hodowlą bydła i trzody chlewnej. W latach 60 i 70-tych większość młodzieży zamieszkującej Sawiny Hrud wyjechała w poszukiwaniu pracy i nigdy już nie wróciła. Wieś jako ostatnia z wiejskich gmin została zelektryzowana dopiero w 1968 r., a do 1999 roku droga dojazdowa od strony Dubin została poprawiona o nawierzchnię asfaltową. Od chwili, kiedy Urząd Gminy wybudował drogę dojazdową we wsi przybyło nowo osiedlonych mieszkańców. Wybudowanych zostało 22 domy z których 15 jest zamieszkałych przez mieszkańców, 1 to kwatera agroturystyczna „Pod Jesionem”. (oprac. i zdjęcia: Krzysztof Parzych)

Galeria

Copyright © 2024 - Encyklopedia Puszczy Białowieskiej,
Agnieszka Aleksiejczuk, Tomasz Niechoda